Cổ tức là gì? Các hình thức chi trả cổ tức
Theo định nghĩa trong Luật Doanh nghiệp 2020, cổ tức là khoản lợi nhuận ròng mà nhà đầu tư được hưởng trên mỗi cổ phần. Phần cổ tức chia cho cổ đông được lấy từ lợi nhuận của doanh nghiệp sau khi đã hoàn tất các nghĩa vụ tài chính. Nói một cách dễ hiểu, khi bạn sở hữu cổ phiếu của một công ty có nghĩa là bạn đã trở thành chủ sở hữu một phần của công ty đó. Nếu công ty kinh doanh có lãi, một khoản lợi nhuận sẽ được phân chia cho các cổ đông, và phần chia này chính là cổ tức.
Cổ tức là gì? (Nguồn: Internet)
Cổ tức có thể được chi trả thông qua 3 hình thức dưới đây:
Chi trả cổ tức bằng tiền mặt
Ở hình thức này, cổ đông sẽ nhận được khoản tiền mặt tương ứng với số cổ phiếu mà họ sở hữu dựa trên tỷ lệ chi trả do Hội đồng quản trị đưa ra. Các khoản thanh toán có thể được thực hiện bằng séc, chuyển khoản ngân hàng hoặc chuyển khoản qua bưu điện đến địa chỉ liên lạc hay nơi cư trú của cổ đông.
Ví dụ: Công ty A chi trả cổ tức bằng tiền mặt với tỷ lệ chi trả là 7% trên mệnh giá, mệnh giá cổ phiếu là 10.000 đồng/cổ phiếu. Nếu bạn sở hữu 100 cổ phiếu của công ty A thì số cổ tức bằng tiền mặt mà bạn nhận được là:
100 x 7% x 10.000 = 70.000 đồng
Chi trả cổ tức bằng cổ phần
Đối với hình thức này, thay vì lấy một phần lợi nhuận để chi trả cổ tức bằng tiền mặt, công ty sẽ phát hành thêm cổ phiếu hoặc sử dụng cổ phiếu quỹ để chia cho các cổ đông theo tỷ lệ cổ phần sở hữu. Đây là cách chi trả thường được áp dụng khi công ty muốn bảo toàn dòng tiền để tập trung đầu tư mở rộng quy mô.
Ví dụ: Công ty A chi trả cổ tức bằng cổ phiếu theo tỷ lệ 1:10. Điều này có nghĩa là nếu bạn sở hữu 10 cổ phiếu thì sẽ được chi trả cổ tức thêm 1 cổ phiếu nữa. Giả sử bạn đang sở hữu 100 cổ phiếu của công ty A, sau khi chi trả cổ tức, số cổ phiếu mà bạn sở hữu là 110 cổ phiếu.
Chi trả cổ tức bằng tài sản khác
Ngoài tiền mặt và cổ phiếu, cổ tức còn có thể được chi trả dưới các loại hình tài sản khác như: hàng hóa, sản phẩm hoặc dịch vụ của công ty, bất động sản, các sản phẩm tài chính,... Tuy nhiên, hình thức này ít phổ biến và chỉ xảy ra trong một vài trường hợp đặc biệt.
>>> Cập nhật cổ phiếu HDBank hôm nay <<<
Ưu nhược điểm của cổ tức
Tùy vào từng hình thức chi trả mà cổ tức sẽ có những ưu điểm và nhược điểm khác nhau.
Đối với cổ tức chi trả bằng tiền mặt
Loại cổ tức này có ưu điểm là giúp chứng minh được độ uy tín và hiệu quả hoạt động của công ty. Những công ty chi trả cổ tức bằng tiền mặt cho thấy họ đang sở hữu dòng tiền mạnh và an toàn. Điều này đem đến cảm giác an tâm và tin tưởng cho các nhà đầu tư.
Nhược điểm của cổ tức bằng tiền mặt là người nhận sẽ phải chịu thuế thu nhập cá nhân. Bên cạnh đó, hình thức chi trả này sẽ làm giảm nguồn tiền của công ty. Trong trường hợp cần vốn kinh doanh, công ty sẽ phải sử dụng các hình thức khác để huy động vốn.
Chi trả cổ tức bằng tiền mặt (Nguồn: Internet)
Đối với cổ tức chi trả bằng cổ phiếu
Cổ tức bằng cổ phiếu đem lại nhiều lợi ích cho công ty phát hành, đặc biệt là giúp bảo toàn nguồn vốn để tái đầu tư và mở rộng quy mô. Về phía các cổ đông, loại cổ tức này có ưu điểm là không phải chịu thuế thu nhập cá nhân. Bên cạnh đó, các cổ đông có thể nắm giữ hoặc chuyển nhượng số cổ phiếu được chi trả để thu về lợi nhuận.
Nhược điểm của loại cổ tức này là tiềm ẩn rủi ro khi công ty không may gặp khó khăn trong kinh doanh. Việc sở hữu nhiều cổ phiếu trong khi giá cổ phiếu giảm khiến nhà đầu tư rơi vào tình trạng thua lỗ. Hơn nữa, phải mất từ 2 - 3 tháng thì số cổ tức chi trả bằng cổ phiếu mới về tài khoản của bạn. Điều này có thể khiến các nhà đầu tư bỏ lỡ những thời cơ tốt khi giá cổ phiếu có sự biến động.
Cách thức chi trả cổ tức trong chứng khoán
Theo quy định của pháp luật hiện hành, cổ tức phải được chi trả đầy đủ cho cổ đông trong vòng tối đa là 6 tháng kể từ khi kết thúc Đại Hội đồng cổ đông thường niên. Trước khi trả cổ tức ít nhất 30 ngày, Hội đồng quản trị phải lập danh sách những cổ đông đủ điều kiện nhận cổ tức, trong đó có xác định số tiền, thời gian và hình thức chi trả. Đồng thời, thông báo chi trả cổ tức phải được gửi đến cho các cổ đông ít nhất là 15 ngày trước thời điểm chi trả. Trong thông báo cần có những nội dung sau đây:
- Thông tin công ty gồm tên và địa chỉ.
- Thông tin của cổ đông: Đối với cổ đông cá nhân gồm họ tên, địa chỉ thường trú, quốc tịch, số CCCD hoặc hộ chiếu hoặc chứng thực cá nhân hợp pháp khác. Đối với cổ đông là tổ chức gồm mã số doanh nghiệp hoặc số quyết định thành lập, địa chỉ trụ sở chính.
- Số lượng cổ phần từng loại của cổ đông, mức cổ tức đối với từng cổ phần và tổng số cổ tức mà cổ đông đó được nhận.
- Thời điểm và phương thức trả cổ tức.
- Chữ ký và đầy đủ họ tên của Chủ tịch Hội đồng quản trị hoặc người đại diện theo pháp luật của công ty.
Chi trả cổ tức cho cổ đông. (Ảnh minh họa)
Điều kiện chi trả cổ tức của cổ phần trong công ty
Theo quy định của Luật Doanh nghiệp 2020, công ty chỉ được chi trả cổ tức khi đáp ứng các điều kiện sau:
- Đã hoàn thành nghĩa vụ nộp thuế và các nghĩa vụ tài chính khác: Công ty phải đảm bảo nộp đầy đủ các khoản thuế và phí theo quy định của pháp luật.
- Đã trích lập các quỹ theo quy định: Công ty phải tiến hành trích lập các quỹ theo quy định của pháp luật như quỹ dự phòng, quỹ đầu tư phát triển,...
- Đã bù lỗ (nếu có): Nếu công ty có lỗ lũy kế thì phải sử dụng lợi nhuận để bù lỗ trước khi chia cổ tức.
- Đảm bảo khả năng thanh toán: Sau khi chi trả cổ tức, công ty vẫn phải đảm bảo khả năng thanh toán các khoản nợ và thực hiện nghĩa vụ tài chính khi đến hạn.
Một số câu hỏi thường gặp
Nắm giữ cổ phiếu bao lâu thì được chia cổ tức?
Để được nhận cổ tức, các nhà đầu tư phải nắm giữ cổ phiếu tại ngày chốt danh sách nhà đầu tư được nhận quyền hay được gọi là ngày đăng ký cuối cùng. Như vậy, không có quy định cụ thể nào về thời gian tối thiểu bạn phải nắm giữ cổ phiếu để được chia cổ tức. Chỉ cần nhà đầu tư mua cổ phiếu trước ngày đăng ký cuối cùng thì sẽ có quyền nhận cổ tức như nhau.
Cổ tức bao lâu chia một lần?
Cổ tức thường được chi trả mỗi năm 1 lần. Tuy nhiên, tần suất này cũng có thể thay đổi tùy vào từng công ty. Một số yếu tố ảnh hưởng đến tần suất chi trả cổ tức có thể kể đến như:
- Tình hình kinh doanh của công ty: Những công ty có kết quả kinh doanh tốt, lợi nhuận cao và ổn định thường có tần suất chi trả cổ tức thường xuyên hơn.
- Tình hình thị trường: Những biến động trên thị trường cũng có thể ảnh hưởng đến quyết định chi cổ tức của các công ty.
- Chính sách của công ty: Mỗi công ty sẽ có chính sách chi trả cổ tức riêng, có thể theo quý, theo năm hoặc không chia cổ tức.
Cổ tức thường được chi trả mỗi năm 1 lần (Nguồn: Internet)
Nhận cổ tức tiền mặt như thế nào?
Trong trường hợp cổ tức được chi trả bằng tiền mặt, bạn sẽ nhận được khoản tiền này thông qua tài khoản chứng khoán đã đăng ký trước đó. Thời gian nhận tiền có thể kéo dài từ 1,5 - 2 tháng, sau khi công ty đã hoàn tất các thủ tục theo quy định của pháp luật. Ngoài ra, một số công ty còn hỗ trợ nhận cổ tức bằng tiền mặt thông qua chuyển khoản ngân hàng hoặc gửi về đường bưu tiện theo địa chỉ mà cổ đông đã đăng ký.
Cổ đông phải trả cổ tức cho công ty cổ phần trong trường hợp nào?
Theo Luật Doanh nghiệp 2020, cổ đông có nghĩa vụ phải hoàn trả cổ tức cho công ty trong trường hợp hoạt động thanh toán cổ phần hoặc chi trả cổ tức trái với quy định của pháp luật.
Hy vọng rằng, những thông tin hữu ích mà HDBank chia sẻ trong bài viết đã giúp bạn đọc hiểu rõ cổ tức là gì và những cách thức chi trả cổ tức hiện nay. Đây là quyền lợi không thể bỏ qua khi bạn tham gia mua cổ phiếu trên thị trường chứng khoán.